Thứ Bảy, 22 tháng 3, 2025

NGƠ NGÁC BÊN DÒNG SÔNG CỬU LONG _ Phạm Cao Hoàng

 gửi anh Ngô Thế Vinh



 

rồi những người đi cũng trở về

ngậm ngùi ghé lại bến sông xưa

chuyến phà năm cũ không còn nữa

và bóng người xưa đã mịt mờ

 

chỉ còn những dấu chân năm tháng

của Chín Con Rồng ở phía Nam

chỉ còn những cảnh đời lang bạt

ngơ ngác bên dòng sông Cửu Long

 

chỉ còn tiếng thì thầm than thở

ngửa mặt nhìn lên phía thượng nguồn

bây giờ nước mặn sâu trong đất

đất nứt, vườn khô, thôn xóm buồn

 

rồi những người đi cũng trở về

chạnh lòng thương chín nhánh sông xưa

mây bay mây vẫn còn bay mãi

đời vẫn bơ phờ vẫn xác xơ

 

PHẠM CAO HOÀNG

Virginia, 12.2023


Bài thơ này đã được nhạc sĩ Nguyễn Quyết Thắng phổ thành ca khúc. Bấm vào đường dẫn dưới đây để nghe ca sĩ Ngọc Quy trình bày ca khúc này:


NGƠ NGÁC BÊN DÒNG SÔNG CỬU LONG - cs Ngọc Quy - nhạc Ng Quyết Thắng - thơ Phạm Cao Hoàng .

 

Thứ Năm, 20 tháng 3, 2025

THẾ GIỚI SÁNG TẠO MIỀN NAM VIỆT NAM 1954 – 1975 ĐẾN NAY _ Eric Henry

 

Giới thiệu của người dịch

 

 

Cuốn sách này là bản dịch của một tập hợp bài viết về các nhân vật, văn học và báo chí của các cá nhân người Việt đã có những đóng góp đáng kể cho văn học, nghệ thuật và khoa học. Đây là một nguồn thông tin phong phú về lịch sử xã hội, văn hóa và chính trị của Miền Nam Việt Nam, cũng như sự nghiệp cá nhân trong lãnh vực nhân văn. 

 

Những nhân vật được mô tả phần lớn đã nổi tiếng trong thời kỳ 1954 - 1975. Sau khi Miền Nam sụp đổ vào tay Bắc quân năm 1975, hầu hết trong số họ đã bị giam cầm một số năm trong các trại cải tạo cộng sản. Sau đó, vào những năm 1980, một số đã đến Hoa Kỳ và hầu hết vẫn tiếp tục hoạt động sáng tạo.

 

Võ Phiến (1925 - 2015), nhà tiểu luận, tiểu thuyết gia và sử gia văn học, đã mô tả nền văn học phát sinh dưới thời Việt Nam Cộng Hòa như sau: “Ở Miền Nam Việt Nam thời 1954-75, giữa hoàn cảnh chiến tranh, đã phát triển một nền văn nghệ khác hẳn. Trên sách báo tha hồ nở rộ những nụ cười sảng khoái, công kích điều sai chuyện quấy, đùa riễu những phần tử xấu xa. Phần tử ấy không thuộc hạng Lý Toét Xã Xệ. Không hề có nhân vật nào thấp bé như thế bị bêu riếu trong thời kỳ này. Nạn nhân là từ hạng những tay cầm đầu một tỉnh cho đến các vị cầm đầu cả nước. Tiếng cười cợt ngang nhiên, hể hả, râm ran khắp cùng trên mặt sách báo... Mặt khác, mọi quan niệm nhân sinh, mọi tín ngưỡng, hay có dở có, cao thâm có mà ngông cuồng gàn dở cũng có nữa, tha hồ được tìm hiểu, trình bày, quảng bá. Trước và sau thời 1954-75 ở Miền Nam, không thấy ở nơi nào khác trên đất nước ta, văn học được phát triển trong tinh thần tự do và cởi mở như vậy.”

Thứ Ba, 18 tháng 3, 2025

The Creative World of South Vietnam 1954 - 1975 To The Present _ ERIC HENRY


Translator’s Introduction

 


 

This book is a translation of a collection of personal, literary, and journalistic vignettes of Vietnamese individuals who have made notable contributions to literature, art, and science. It is a rich source of information on the social, cultural, and political history of South Vietnam, as well as the individual careers of its human subjects. 

The people described for the most part came into prominence in the period 1954 – 1975. After the fall of the South to North Vietnamese forces in 1975, most of them were imprisoned for some number of years in communist reeducation camps after 1975. Later, in the 1980s, some of them made their way to the U.S., and most continued to be creatively active.

Võ Phiến, essayist, novelist, and literary historian, characterized the literature that arose under the southern Vietnamese republic as follows: In the Vietnam of 1954 to 1975, a totally different type of literature arose. Gay and sharp laughter spread freely over books and journals, laughter that attacked mistaken deeds and perverse policies, and made fun of elements guilty of unworthy behavior… The objects of attack were provincial or national leaders and power brokers. The sound of laughter ran freely and noisily across all books and journalsAt the same time, every view of human life, every faith, both fine and deluded, both noble and crazed, existed as well; one could seek to understand, expound, and promulgate these beliefs, just as one pleased. At no time before or after 1954 – 1975 in the South can one find any literary tradition in our country that developed in such a free and open manner.

 

The regime that took over in 1975 sought to eradicate this legacy by criminalizing it and by physically destroying all remnants of it that could be collected. As a result, the most complete collections of the literature of Vietnam from this period are to be found, not in Vietnam, but in certain academic libraries in the U.S., such as those of Cornell University, Yale University and the University of Hawaii

Thứ Hai, 17 tháng 3, 2025

A SMALL DREAM FOR THE YEAR 2000 _ Ngô Thế Vinh

A Small Dream for the Year 2000 was written 30 years ago (January 1995), and is now included in the anthology The Colors of April: Fiction on  The Vietnam War’s Legacy 50 Years Later. This title  will be released on March 25, 2025 on Amazon and bookstores.


The man, a farmer, was formerly an ARVN soldier.  Twenty years had passed since his days in the military, and he was now a middle-aged person.  Though not yet fifty, he had been made pallid, old and decrepit by a life of unrewarding hard labor.  He had lost his left foot, ironically after his military service had terminated, when stepping on a mine right in his own rice field.  One did not have to be a doctor to know that his body hosted various illnesses and diseases: malnutrition, chronic malaria, and anemia.  Whatever energy and dignity he retained was revealed in his bright though rather sad eyes, eyes that always looked directly at those of the person he talked to.  Today, he came to this field dispensary for another kind of complaint.  It concerned a bluish-black lesion on his back which was not painful, but had been oozing an ichorous discharge for a long while.  He had sought various treatments, but found no hope of a cure.  First, he had been made to wait in a district's health service station where a communist doctor had eventually given him a few Western medicinal tablets; then a doctor of traditional medicine had treated him in turn with an herbal concoction and acupuncture.  Despite all that, the disease refused to go away, even as he was steadily emaciating.  Hearing that a group of healthcare workers from overseas had come to offer volunteer services, he decided to come to them at this dispensary and try his luck.  With good fortune, he hoped, he might even be able to again meet the doctor he used to know – the chief surgeon of his Airborne Ranger Battalion in the past, who presently lived and worked in America.  But it turned out that all the faces he saw were young and unfamiliar.  Nonetheless, he showed them his back for examination.  From the team of young doctors came an audible gasp of surprise.  The heart of Toan, the team leader, seemed to miss a beat.  Without the necessity of engaging in complicated diagnostic procedures, he immediately recognized a form of malignant melanoma, which certainly would have had metastases spread to other parts of the body.  The disease, of course, could have been cured if discovered earlier.  Unfortunately, this present case, being at an advanced stage, could not be treated even with the most elaborate and sophisticated medical technologies available in the US.  It was not the patient, but the young doctor who expressed sadness: "You've come too late; this disease otherwise could have been treated successfully."  Betraying no embarrassment, the soldier-turned-farmer patient looked directly at the young doctor, his eyes darkened with anger and sternness: "I've come too late, you say? It’s you doctors who have come late, whereas myself, like all my compatriots, have been here forever."  Flatly refusing to wait for anything else from the group of unknown doctors, the man turned his back on them and walked out, limping along on his bamboo crutches, his eyes looking straight ahead, accepting his miserable lot with the same courage he had shown as a soldier in a time past. 

Chủ Nhật, 16 tháng 3, 2025

GIẤC MỘNG CON NĂM 2000 _ Ngô Thế Vinh

Giấc Mộng Con Năm 2000 được viết cách đây 30 năm (01.1995), nay được chọn đưa vào tuyển tập The Colors of April với nhiều người viết, như “Di Sản của Chiến Tranh Việt Nam 50 Năm Sau.” Sách sẽ được chính thức phát hành vào ngày 25 tháng 3 năm 2025 trên Amazon và các nhà sách.   




CÂU CHUYỆN CUỐI NĂM.  Người đàn ông nông dân ấy gốc lính cũ, hai mươi năm sau đã bước vào tuổi trung niên, chưa tới tuổi năm mươi nhưng cuộc sống lao động lam lũ khiến anh ta trông xanh xao và già xọm. Anh mất một bàn chân trái khi đã mãn lính do đạp phải mìn ngay trên ruộng nhà. Không cần là bác sĩ cũng biết là anh ta mang trên người đủ thứ bệnh tật: thiếu ăn suy dinh dưỡng, sốt rét kinh niên và thiếu máu. Tất cả sinh lực và nhân cách của anh là nơi đôi mắt sáng tuy hơi buồn nhưng luôn luôn nhìn thẳng vào mặt người đối diện. Hôm nay anh tới đây vì một lý do khác. Một mảng đen bầm nơi lưng không đau rỉ nước vàng từ bấy lâu, trị cách gì cũng không hết. Chầu trực lên trạm y tế huyện được y sĩ cách mạng cho ít viên thuốc tây, rồi đến thầy đông y cho bốc thuốc nam và cả châm cứu nữa mà bệnh thì vẫn không chuyển trong khi người anh cứ gầy rốc ra. Nay nghe có đoàn y tế thiện nguyện ở ngoại quốc về, anh cũng muốn tới thử coi, biết đâu anh lại được gặp ông thầy cũ - người y sĩ trưởng của anh năm nào. Và rồi anh chỉ gặp toàn những khuôn mặt trẻ lạ, nhưng anh vẫn cứ đưa lưng ra cho người ta khám. Một tiếng ồ rất đỗi kinh ngạc của cả toán. Tim người bác sĩ trẻ trưởng đoàn như lạc một nhịp. Không cần một chẩn đoán phứctạp Toản nhận ra ngay đây là một dạng ung thư mêlanin ác tính - malignant melanoma, chắc chắn với di căn đã tràn lan. Dĩ nhiên căn bệnh có thể trị khỏi nếu phát hiện sớm; nhưng trường hợp này cho dù với phương tiện tiên tiến nhất trên đất Mỹ cũng đành bó tay. Chẳng phải là người bệnh mà là người thầy thuốc trẻ nói giọng buồn bã: Ông tới trễ quá, lẽ ra bệnh có thể trị khỏi... Bệnh nhân không tỏ vẻ bối rối, anh vẫn nhìn thẳng vào mặt người thầy thuốc, ánh mắt tím thẫm xuống vừa giận dữ vừa nghiêm khắc: Tới trễ? Chỉ có bác sĩ các ông là Những Người Tới Trễ chứ tôi cũng như mọi người dân vẫn ở đây từ bao giờ... Dứt khoát không chờ đợi một điều gì thêm ở đám thầy thuốc xa lạ ấy, anh quay lưng bước ra khập khễnh trên đôi nạng tre mắt vẫn nhìn thẳng về phía trước, khắc khổ cam chịu và vẫn can trường như một người lính thuở nào. 

Thứ Năm, 13 tháng 3, 2025

NHỮNG CÁNH THÉP NGÀY TRƯỚC

VŨ XUÂN THÔNG (1939-2025)                                                                  Khóa 17 Võ Bị Quốc Gia Việt Nam                                                                                     Trung Tá, LĐ 81 Biệt Cách Nhảy Dù

 

Dẫn nhập: Đây là bài viết của Biệt Cách Dù Vũ Xuân Thông về một trận đánh cuối cùng trong  cuộc đời binh nghiệp của Anh, đó là trận Phước Long diễn ra vào những ngày đầu tháng Giêng năm 1975, và đã không kết thúc bằng một chiến thắng; đây cũng là ám ảnh trong suốt cuộc đời còn lại của Anh. Bài viết đã không nói nhiều về “cái tôi” của Vũ Xuân Thông hay Liên Đoàn 81 Biệt Cách Dù mà chủ yếu như một lời tri ân chân thành đến tất cả các chiến sĩ Không Quân của Quân Lực VNCH đã ngày đêm tích cực yểm trợ Liên Đoàn 81 BCND chiến đấu ngay trong lòng địch để bảo vệ quê hương gấm vóc và hai chữ “Tự Do”.


*


Love me or hate me, both are in my favour,

If you love me, I am in your heart,
If you hate 
me, I am in your mind.

 


Các chiến binh Biệt CácNhảy Dù đang chờ  được trực thăng 

vận vào vùng trận địa 

 

Công ty tôi đang làm nằm trên con đường Mirama Road, sát nách một phi trường lớn của Thuỷ Quân Lục Chiến Mỹ, nên bắt buộc mỗi ngày tôi phải đi và về trên con đường này. Và ngày nào cũng vậy, lộ trình của tôi đều đi qua khu bảo tàng Không Quân chứa đầy các loại phi cơ, từ thời c lỗ sĩ, từ thời tôi chưa được sinh ra trên cõi đời, cho đến những chiếc phi cơ của thời Đệ Nhị Thế Chiến và thời chiến tranh Việt Nam.

Cái khu bảo tàng này lại nằm sát đường chỉ cách một cái hàng rào bằng lưới chống B-40 (chain link fence). Mỗi lần đi qua khu vực này, tôi đều lái xe chậm lại và không khỏi liếc nhìn vào đó dù tôi đã quá quen thuộc với những loại phi cơ đang nằm phơi trên bãi đậu.

Từ những chiếc Avia B 534, Bell P-39 Airacobra từ những năm 1934…
 đến những chiếc Gruman Hellcat hay Bearcat, những chiếc F-5, Skyraider cho đến những chiếc trực thăng trái chuối CH-46 đầu tiên, H-34 nặng nề, chiếc UH1, Cobra …và cả chiếc L-19 Bird Dog mong manh rất quen thuộc với tôi. Ngoài ra mỗi ngày tôi còn phải nghe tiếng gầm rú của các loại phi cơ chiến đấu cất cánh và hạ cánh mỗi giờ, những ngày không khí ẩm thấp, tiếng cánh quạt của nhiều loại trực thăng nặng nề vang dội trên đầu đã thực sự gây cho tôi nhiều ấn tượng nhất.

Vì đó là những tiếng động đã quá quen thuộc với tôi hầu như đã tiềm ẩn trong trí nhớ tôi và không thể xóa nó đi được dù 37 năm đã trôi qua kể từ khi tôi giã từ cái nghiệp lính.

Năm nay tôi đã bước vào tuổi 75, vẫn phải đi làm, ngoài việc tiếp tục kiếm sống qua ngày trên mảnh đất tạm dung nầy, còn để ngăn ngừa sự thoái hóa của bộ óc càng ngày càng già nua …để rồi hủy hoại hết những điều cần phải nhớ. Tuổi già thì thường hay nói nhiều, nhớ nhiều về dĩ vãng. Thật ra con cháu tôi, chúng cũng thông cảm vì giờ đây tương lai của tôi, chỉ là đang bước dần tôi trạm cuối cùng, là cái nghĩa trang lạnh lùng nào đó.

Tôi là một người lính sống sót sau 15 năm khói lửa, 13 năm tù đày trong các trại tù khổ sai của cộng sản việt nam từ Bắc chí Nam, từ trại kỷ luật đến xà lim Chí Hòa. Thử hỏi cuộc đời của tôi còn lại gì 

Thứ Tư, 12 tháng 3, 2025

Thế giới Sáng tạo Miền Nam Việt Nam 1954 – 1975 cho tới nay tại Hải ngoại


 


Đây là bản dịch tiếng Anh bộ sách Chân Dung Văn Học Nghệ Thuật và Văn Hoá của Ngô Thế Vinh, một bác sĩ và là một nhà văn sung mãn. Tác phẩm bao gồm một loạt chân dung của các nhà văn, nghệ sĩ, hoạ sĩ, nhạc sĩ và các nhà văn hoá của “Thế giới Sáng tạo Miền Nam Việt Nam từ 1954 – 1975 và cho tới hiện nay tại Hải ngoại”.Những nhân vật mà Ngô Thế Vinh miêu tả đã trưởng thành ở Miền Nam trong một giai đoạn tự do nghệ thuật chưa từng có trước đây và không bao giờ có lại được trong bất kỳ bối cảnh xã hội Việt Nam nào trong suốt 50 năm sau đó. Chế độ CS tiếp quản Miền Nam vào năm 1975 đã tìm cách xoá bỏ di sản này bằng cách hình sự hoá nó và phá huỷ vật lý mọi tàn tích mà họ có thể thu thập được. Một ghi nhận kỳ thú là các bộ sưu tập về văn học Miền Nam trong giai đoạn này, không phải ở Việt Nam mà ở một số thư viện đại học Hoa Kỳ. Có vẻ như bộ sưu tập văn học Miền Nam Việt Nam hoàn chỉnh nhất được sáng tác dưới thời Việt Nam Cộng Hoà nằm trong thư viện của Đại học Cornell. TS Eric Henry

 

 

Thứ Năm, 6 tháng 3, 2025

Ngô Thế Vinh và Tiếng Vọng Cô Lãnh Từ Đỉnh Trời _ Uyên Nguyên

                                                              


Tây Tạng là đỉnh trời của thế giới, nơi những dòng sông lớn khai sinh và duy trì nền văn minh của hàng tỷ con người. Nhưng giờ đây, nó đang chết dần. Khí hậu nóng lên, băng tuyết tan chảy, lượng nước ngọt suy giảm nhưng những hệ quả này không dừng lại ở cao nguyên khô cằn, mà còn lan rộng ra khắp Đông Nam Á. Vùng đất trù phú của đồng bằng sông Mê Kông, những cánh rừng mưa nhiệt đới, những thành phố ven biển – tất cả đều bị cuốn vào vòng xoáy của sự cạn kiệt.

Thứ Hai, 3 tháng 3, 2025

CON CÁ TIỀN KIẾP, thơ trần mộng tú _ THE FORMER FISH, translated by Eric Henry


thơ Trần Mộng Tú

gửi anh ngô thế vinh

 


Kiếp trước chàng là con Cá
bơi trong dòng sông Cửu Long
một hôm dòng sông dậy sóng
con Cá dạt bờ lìa sông

Nhưng làm sao bỏ được nước
nhưng làm sao bỏ được sông
nên Cá cứ năm ba bữa
nhớ sông xót xa ngập lòng

Chàng là con Cá mắc cạn
quẫy trong dòng sông vô hình
bên bồi xót thương bên lở
Cá ơi có xót thương mình

 

Thương chàng con cá tiền kiếp
thương dòng sông ngày một khô
có ai đi về phương ấy
thả hộ xuống sông bài Thơ.

TRẦN MỘNG TÚ 

 

The Former Fish

 

translated by Eric Henry

  

 

In former times a fish,

You swam the Nine-Branched Stream.

One day a wave rose up;

And cast you on the shore.

Thứ Bảy, 1 tháng 3, 2025

CON CÁ TIỀN KIẾP, thơ Trần Mộng Tú _ TIỀN THẾ LANG THỊ ĐIỀU NGƯ, Hạt Cát dịch

 


前世郎是條魚

TIỀN THẾ LANG THỊ ĐIỀU NGƯ

A Fish by Pablo Picasso

前世郎是條魚
游泳九龍混水
一天波濤暴起
離河跋岸飄流
 
Tiền thế lang thị điều ngư,
Du vịnh Cửu Long hỗn thủy
Nhất thiên ba đào bạo khỉ,
Ly hà, bạt ngạn phiêu lưu

Kiếp trước chàng là con Cá
bơi trong dòng sông Cửu Long
một hôm dòng sông dậy sóng
con Cá dạt bờ lìa sông

Thứ Hai, 24 tháng 2, 2025

Con Cá Tiền Kiếp I. Thơ Trần Mộng Tú

The Fish of the previous life

Le Poisson de la vie précédente

 

TRẦN MỘNG TÚ 

 

Gửi anh Ngô Thế Vinh



 

Ngô Thế Vinh trên một khúc sông Mekong cạn dòng không vào Mùa Khô, nơi gần cửa con sông Ou – một phụ lưu của sông Mae Nam Khong – tên Lào Thái của sông Mekong năm 2000. [nguồn: Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch, Chương II, Nxb Văn Nghệ 2007]

 

 

CON CÁ TIỀN KIẾP

 

Kiếp trước chàng là con Cá
bơi trong dòng sông Cửu Long
một hôm dòng sông dậy sóng
con Cá dạt bờ lìa sông

Thứ Hai, 17 tháng 2, 2025

Đập Sanakham gây nỗi sợ hãi và lo lắng Dọc theo biên giới Thái Lan – Lào

TOM FAWTHROP

LỜI GIỚI THIỆU:

Tom Fawthrop là nhà báo, nhà hoạt động môi sinh người Anh, người bạn đồng hành bấy lâu với Nhóm Bạn Cửu Long. Anh đã tường trình về sông Mekong trong 12 năm quavới tư cách là nhà nghiên cứu và diễn giả tại các đại học ở Singapore, Thái Lan,Cam Bốt, và Việt Nam. Các bài viết của anh về lưu vực này đã được phổ biến rộng rãi trên các tạp chí Economist, The Diplomat và TheGuardian.Tom cũng là nhà sản xuất cuốn phim tài liệu “Where have All the Fish Gone” về thảm họa trên sông Mekong. Anh Tom vừa gửi cho chúng tôi bài viết mới nhất của anh đăng trên tạp chí The Diplomat ngày 14.02.2025 về dự án đập thuỷ điện thứ sáu trên dòng chính hạ lưu sông Mekong: Dự án Sanakham dọc theo biên giới Thái Lan và Lào được cho là  đầy rủi ro, đang gây ra bao nỗi lo âu cho cư dân hai nước trong vùng xây đập. Cám ơn anh Tom Fawthrop đã đồng ý cho phép phổ biến rộng rãi bài viết này trên các diễn đàn tiếng Việt hải ngoại và trong nước. Ngô Thế Vinh  

https://thediplomat.com/2025/02/sanakham-dam-sparks-fear-and-anguish-along-the-thai-lao-border/

*

Một dự án đập gây nỗi lo sợ từ lâu ở phía biên giới Lào đang được tiến hành, bất chấp sự phản đối của cư dân địa phương.

Hình 1: Một cuộc biểu tình phản đối đập tại trườngMekong, tỉnh Chiang Khong, Thái Lan.[ Nguồn: Nhóm Bảo Tồn Chiang Khong ]

Thứ Bảy, 8 tháng 2, 2025

NGO THE VINH: 50 YEARS OF THE MEKONG BASIN A CHALLENGING BATTLEFRONT FOR THE U.S

To the 20 million inhabitants of the Mekong Delta
who are deprived of their voice
To US Secretary of State Marco Antonio Rubio
To the Friends of the Mekong Group

With an inconsistent and always “pivoting” policy, with a negligible total investment, over the past 50 years since 1975, the United States has made almost no positive and effective moves to prevent China’s expansion and encroachment – ​​not only in the Mekong River basin – but also in the East Sea. To be able to counterbalance Beijing, of course, Washington needs to have a strategic vision, accepting a commensurate price to pay in order to restore its long-standing influence on the Mekong River Chessboard. NGO THE VINH

*

INTRODUCTION: Over the past thirty years, tens of millions of people living in the Mekong River basin have suffered from increasingly severe and frequent floods and droughts. Their food sources in the basin have gradually depleted and the living environment is no longer healthy to support them and their children. These disadvantages are largely due to the hydropower projects of China and Laos, accumulated from upstream, which have been brought down on them. China is the culprit and the main driver of the projects in Laos. This region is an important geopolitical dispute between China and the United States. Step by step, China has completed 12 of the largest dams on the Mekong mainstream, despite all the protests from the people and the authorities in the lower basin. The United States has been powerless against all these developments from the beginning and has recently withdrawn its trump card, not allowing the Mekong Dam Monitor (MDM), an organization that monitors and reports on the activities of reservoirs across the basin, to operate. This paper by Dr. Ngo The Vinh, a persistent environmental activist, presents the inconsistent US Mekong strategy as a failure in the Mekong River basin. PHAM PHAN LONG, PE

*

 TOUBA / 托巴 : ANOTHER 12TH MAINSTREAM DAM IN YUNNAN 

 Figure 1: Tuoba / 托巴, China's 12th mainstream dam in Yunnan, has been detected and monitored by US satellites: left, the construction site of Tuoba Dam (as of 29.01.2024), right, Tuoba Dam 1,400 MW has filled its reservoir during the dry season (as of 23.06.2024) and is starting to have further negative impacts on the flow of the Mekong River downstream. [source: Stimson Center / Mekong Dam Monitor]

NGÔ THẾ VINH: 50 NĂM LƯU VỰC SÔNG MEKONG VẪN LÀ ĐỊA BÀN ĐẦY THÁCH ĐỐ CỦA HOA KỲ

Gửi 20 triệu cư dân ĐBSCL bấy lâu
không được quyền cất tiếng nói.
Gửi Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio.
Gửi Nhóm Bạn Cửu Long.

 

Với chính sách thiếu nhất quán và luôn “xoay trục”, với tổng số đầu tư không đáng kể, trong suốt 50 năm qua kể từ sau 1975, Hoa Kỳ gần như không có động thái tích cực và hiệu quả nào ngăn chặn sự bành trướng lấn lướt của Trung Quốc không chỉ trên lưu vực sông Mekong mà cả Biển Đông. Để có thể đối trọng với Bắc Kinh, dĩ nhiên, Washington cần có một tầm nhìn chiến lược, chấp nhận một cái giá tương xứng phải trả hầu có thể phục hồi ảnh hưởng đã có bấy lâu trên Bàn cờ Sông Mekong. NGÔ THẾ VINH

*

LỜI GIỚI THIỆU: Suốt ba chục năm qua, hàng chục triệu dân cư các nước sống trong lưu vực sông Mekong đã hứng chịu lũ lụt hạn hán ngày càng nặng nề thường xuyên hơn. Nguồn thực phẩm cho họ trên lưu vực cạn kiệt dần và môi trường sống không còn lành mạnh để cưu mang họ và con cháu. Những thiệt thòi này phần lớn là do những công trình thủy điện Trung Quốc và Lào, từ thượng nguồn tích lũy giáng xuống họ. Trung Quốc  là thủ phạm và cũng là tác nhân chính cho các công trình ở Lào. Khu vực này là vùng tranh chấp địa chính trị quan trọng giữa Trung Quốc  và Hoa Kỳ. Từng bước một, Trung Quốc đã hoàn thành 12 đập lớn nhất trên dòng chính sông Mekong, bất chấp mọi phản đối của dân cư và chính quyền hạ vực. Hoa Kỳ bất lực trước tất cả các diễn tiến này ngay từ bước đầu và gần đây đã rút về lá bài chủ của mình không cho Mekong Dam Monitor (MDM), một tổ chức theo dõi và báo cáo hoạt động của các hồ chứa trên toàn lưu vực hoạt động. Bài tham luận này của BS Ngô Thế Vinh, một nhà hoạt động môi sinh bền bỉ, trình bày về chiến lược Mekong thiếu nhất quán của Hoa Kỳ như một thất bại trên lưu vực Sông Mekong. PHẠM PHAN LONG, PE

*

THÁC BA / TUOBA / 托巴: MỘT PHÁT HIỆN NGOẠN MỤC CỦA MDM



Hình 1: Thác Ba / Tuoba / 托巴 con đập thủy điện dòng chính bậc thềm Vân Nam thứ 12 của Trung Quốc đã bị hệ thống vệ tinh Hoa Kỳ phát hiện và theo dõi: hình trái, là công trường xây cất con đập Thác Ba (thời điểm 29.01.2024), hình phải, con đập Thác Ba 1400 MW đã lấy đầy nước vào hồ chứa trong mùa khô (thời điểm 23.06.2024) và bắt đầu gây thêm ảnh hưởng tiêu cực tới dòng chảy sông Mekong hạ nguồn. Đây phải được ghi nhận là một thành tích ngoạn mục của MDM với Eyes on Earth. [nguồn: Stimson Center / Mekong Dam Monitor]

Thứ Ba, 21 tháng 1, 2025

Remembering Phạm Duy (1921 - 2013)

Nguyễn Văn Tuấn

On the evening of January 15, 2025, at the Saturday Coffee Cultural Salon on the picturesque Phan Kế Bính Street in the heart of vibrant Saigon, I had the privilege of attending a musical gathering called "Remembering Phạm Duy."

Figure 1: Musician Dương Thụ is talking about the behind-the-scenes difficulties in popularizing the music of Phạm Duy and Cung Tiến.

Thứ Sáu, 17 tháng 1, 2025

Đêm nhớ Phạm Duy (1921 - 2013)

Nguyễn Văn Tuấn

Thân gởi anh Ngô Thế Vinh một cái note nhân dịp dự buổi sinh hoạt Đêm Nhớ Phạm Duy rất hay. Cô MC Lê Ngọc Hân có dùng một bài viết của anh về Phạm Duy và việc hồi kí của ông sắp xuất bản bằng tiếng Anh. Gởi anh đọc. Đoạn Dương Thụ kể về những khó khăn đằng sau chắc chỉ mình biết thôi. Nguyễn Văn Tuấn

Hình 1: Nhạc sĩ Dương Thụ đang nói về những khó khăn hậu trường trong việc phổ biến nhạc Phạm Duy và Cung Tiến.

Thứ Hai, 6 tháng 1, 2025

Bộ sưu tập các nhân vật văn hóa miền Nam Việt Nam trong nước và tại hải ngoại

TS Eric Henry

*Rising Asia là một tạp chí học thuật đa ngành, ra 3 số mỗi năm, hoạt động từ 2021, chủ bút là TS Harish C. Mehta, hiện giảng dạy tại Đại Học Toronto, có trụ sở tại Bengal Ấn Độ. Tạp chí là nguồn tài nguyên để nghiên cứu, và giảng dạy về các vấn đề xã hội Châu Á. Mỗi tập của tạp chí đều có các bài bình luận giải thích về mọi khía cạnh của lịch sử, kinh tế, ngoại giao, văn học, y tế, khoa học, quân sự và văn hóa Châu Á.