Bác sĩ Lại Mạnh Cường, đứng bên bức danh hoạ sơn dầu L’Origine du monde [1866]
của hoạ sĩ Pháp Gustave Courbet [1819-1877] trong Musée d’Orsay [04-2005]
Sinh 1949 tại Thái Bình, Bắc phần. Di cư vào Nam 1954, lớn lên ở Sài Gòn.Trung học Nguyễn Trãi và Chu Văn An.Tốt nghiệp Đại học Y khoa Sài Gòn 1974; luận án 10/04/1975. Y sĩ Trưng tập khoá 17. Tù Cộng sản sau 30.04.1975, ra tù 08/1976; một thời gian hành nghề “chui” cho tới khi điđịnh cư ở Hoà Lan từ tháng 11/1985. Trở lại học Y khoa ở Amsterdam, lấy bằng tương đương 17/10/1990. Hiện vẫn cư ngụ tại Amsterdam tới nay.
*
Nghiêm Sỹ Tuấn (NST) sinh năm 1937, trên tôi một giáp, ra trường năm 1965, trên tôi 9 lớp. NST ra đơn vị khoảng một năm, tôi mới tập tễnh bước vào năm dự bị y khoa APM (Année Préparatoire de Médecine).
Tôi chỉ nghe qua tiếng NST khi trong giới áo trắng bàn bạc về các quân y sĩ hy sinh ngoài chiến trường, như NST ở Khe Sanh vào tháng 4 năm 1968.
Qua tuyển tập về NST do bác sĩ Ngô Thế Vinh chủ trương và biên soạn, tôi phác hoạ ít nhiều chân dung của vị đàn anh đáng kính đã hy sinh trong chiến tranh khi đang cứu giúp thương binh trong lửa đạn.
Chắc chắn trong cuộc đời tôi không có cơ may nào gặp gỡ để trao đổi trực tiếp với ông, nhưng vì ngưỡng mộ nhân cách lớn và việc làm của ông, bắt chước ông tôi thử tưởng tượng ra một cuộc đối thoại thật ngắn với ông về một tiểu phẩm ông sáng tác làm tôi day dứt mãi trong lòng với ít nhiều băn khoăn, thắc mắc.
Đó là truyện ngắn tựa đề PARA BELLUM (PB) rất lạ bằng tiếng Latin cổ, được trích dẫn từ câu tục ngữ cách nay nhiều thế kỷ
“Si vis pacem, para bellum”. Dịch sang Anh ngữ: “If you want peace, prepare for war”; Việt ngữ: “Muốn hoà bình, phải chuẩn bị chiến tranh” !
